Fundemanety oraz nazwa

W tej części chciałbym przedstawić w paru częściach, bardziej rozbudowane wprowadzenie do wiary i praktyki kwakrów. Teksty te są wolnym (czasami bardzo wolnym) tłumaczeniem fragmentów małej książeczki A light that is Shining napisanej przez Harveya Gillmana. Jest to publikacja wydana przez brytyjskich Przyjaciół. Pierwsze część dotyczy samej etymologii nazwy kwakrów oraz przedstawia fundament wiary kwakierskiej. Pragnę również zastrzec, że wiele terminów bardzo trudno bezpośrednio przetłumaczyć. Język kwakierski posługuje się wieloma nazwami, obcymi dla języka polskiego.

Fundamenty oraz nazwa

W początkach swojego istnienia, Kwakrzy cierpieli liczne prześladowania, głównie z powodu odwagi dla podtrzymywania swoich wierzeń w codziennym życiu, co warto dodać wierzeń i poglądów rewolucyjnych jak na tamte czasy.  Sama nazwa Kwakier (Quaker) początkowo była używana jako obraźliwa. Angielski czasownik to quake oznacza drżeć, trząść się. Miało to mieć związek z podnieceniem nerwowym (objawiającym się m.in drżeniem organizmu), które towarzyszyło nabożeństwom pierwszych Kwakrów. Pomimo szybkiego porzucenia takich praktyk sama nazwa przetrwała do dzisiaj.  Kolejnym określeniem jest nazwa Przyjaciele - oryginalnie Przyjaciele Prawdy (Friends of the Truth), jest ona dzisiaj używana najczęściej pomiędzy Kwakrami.  Określanie mianem Przyjaciół, współwyznawców/współwyznawczyń czy współposzukiwaczy/współpoczukiwczek, jest bardzo przyjemnie i ułatwia budowanie więzi oraz poczucia wspólnoty. Religijne Towarzystwo Przyjaciół (bo taka jest obecnie oficjalna nazwa dla ruchu kwakierskiego w większości krajów) pojawiła się początkowo na końcu XVIII w. 

Przekonania Kwakrów
Na próżno szukać u Kwakrów jakiegoś skonkretyzowanego rodzaju dogmatu czy wyznania wiary. Od najwcześniejszych lat Przyjaciele podkreślali, że wiara jest raczej czymś czym żyją, jest działaniem aniżeli ubranym we wzniosłe słowa oficjalnym wzynaniem wiary.
Wcześni Kwakrzy byli przekonani, że kościół w okresie Nowego Testamentu składał się z osób, które miały bezpośredni kontakt, z tym co było wówczas nazywane Bożym zbawieniem. Dla wczesnych Chrześcijan najważniejsze było doświadczenie, a nie intelektualna dyskusja o doktrynach. Kwakierscy pionierzy uważali, że są duchowymi spadkobierami tych “prymitywnych chrześcijan”. Sądzili również, że inne ówczesne kościoły utraciły ten spontaniczny kontakt z Bogiem na rzecz zinstytucjonalizowanego kościoła, nie-biblijnych doktryn, oraz przemocy w stosunku do innych wyznań.
Co stanowi więc fundament dla Towarzystwa Przyjaciół? W ocenie Harveya Gillmana może być to: twórcza siła miłości obecna we wszystkich ludziach i w całym świecie. Wielu nazywa ją Bogiem, jednak tak naprawdę jest ona ponad wszystkimi nazwami.
Kwakrzy dzięki swoim milczącym nabożeństwom są bardziej uświadomieni obecnością tej siły. Podtrzymują, że w ciszy ten głos może przemówić do nich i dać im wskazówki. Doświadczenie, cierpliwego oraz milczącego oczekiwania na Boga daje im siłę w pędzącym codziennym życiu.

To nie w instytucji kościoła czy na kartkach jakiekolwiek książki, można spotkać Boga, ale w drugim człowieku. Jako istotny ludzkie możemy znaleźć spełnienie w naszych relacjach z tą powszechną siłą, prawdą, bez względu na to jakie nadamy jej imię. Daje to naszemu życiu znaczenie oraz cel. Kwakrzy uważają, że życie nie może być podzielone na kategorie “świeckie” oraz “święte/religijne”. To jak działamy w każdej sferze życia, jest odzwierciedleniem naszych poglądów oraz wierzeń dotyczących natury otaczającego nas świata . Wiara kwakierska, ma charakter holistyczny.  John Woolman (1720-1772) amerykański Kwakier, którego przekonania religijne doprowadziły do działań na rzecz zniesienia niewolnictwa oraz pełnego współczucia stosunku do zwierząt, zauważał niepodzielność życia. Pisał on w swoim Dzienniku, że widzi wiele sprzeczności pomiędzy mówieniem o miłości w stosunku do Boga, a jednoczesnym okrutnym działaniem w stosunku do istot obdarzonych jego cząstką.

Kwakrzy są otwarci na to co jest nazywane “prowadzeniem przez Ducha” (będzie to szczegółowo wyjaśnione w późniejszych notatkach), jest to szczególnie widoczne w tym w jaki sposób odbywają się ich nabożeństwa (spotkania). Ponieważ kwakrzy wierzą, iż w każdym człowieku istnieje “cząstka Boga”, nie ma wśród nich kapłanów, księży czy pastorów.  Uważają, że każdy uczestnik ma w sobie dar i ważną rolę do odegrania. Konsekwencją tego rozumowania jest również wiara w równość pomiędzy płciami, kobiety podczas spotkań odgrywają tak samo ważną rolę jak mężczyźni.

cdn.

jn